Wat is terroir en waarom proef je de plek?

Van kalksteen tot kustwind: hoe wijn zijn herkomst verraadt

“Terroir” is zo’n woord dat klinkt alsof je er een masteropleiding voor nodig hebt. Maar eigenlijk betekent het simpelweg: de plek bepaalt de smaak. En dat is geen marketingpraatje – het is wijnkunde in zijn puurste vorm.

Wat is terroir?

Terroir is de verzamelnaam voor alle natuurlijke omstandigheden waarin een druif groeit. Denk aan:

Bodemsoort (zoals klei, leisteen, kalk of zand)
Klimaat (zonuren, regen, temperatuur)
Ligging & hoogte (helling, drainage, wind)
Microklimaat (invloed van bossen, rivieren, zee)
Traditie en wijnmaakstijl (de ‘menselijke factor’)

Al deze elementen bepalen hoe de druif rijpt, welke aroma’s zich ontwikkelen en hoe de wijn aanvoelt in je mond. Oftewel: terroir is het DNA van een wijn.

Voorbeeld: Pomerol – miljoenen voor een meter

Een van de meest sprekende terroir-voorbeelden? Pomerol, een piepkleine appellatie in Bordeaux. Hier maakt Château Pétrus zijn wereldberoemde wijn – vaak voor meer dan € 3000 per fles.

De geheimen? Een unieke blauwe kleibodem en perfecte drainage. Maar let op: ga slechts een paar honderd meter verderop, en je vindt wijnen van dezelfde druif (Merlot), die veel minder complex zijn – én een fractie kosten.

Zelfde klimaat, zelfde druif, zelfs hetzelfde dorp. Maar totaal andere bodem. En dus: andere smaak, andere structuur, andere prijs. Dat is terroir in actie.

Waarom smaakt dezelfde druif anders op verschillende plekken?

Chardonnay is daar een ander goed voorbeeld van. In Chablis (noorden van Bourgogne) op kalksteen = strak en mineraal. In Californië op rijke kleibodem = vol en romig. Zelfde druif, andere plek, andere stijl.

Bodemsoorten en hun invloed (kort)

Kalksteen → fijne zuren, elegantie (bijv. Chablis)
Klei → kracht en structuur (bijv. Pomerol)
Zand → lichte, fruitige wijnen
Leisteen / schist → mineraliteit, vaak in Riesling-gebieden
Vulkanisch → rokerige toets, bijv. op Etna

De rol van de mens

En vergeet de wijnmaker niet. Terroir is natuur én cultuur. De manier van snoeien, irrigeren, oogsten en fermenteren beïnvloedt hoe het terroir tot uiting komt. Zoals men in Bourgogne zegt: “De wijnmaker vertaalt het terroir – niet andersom.”

👉 Lees verder: Stap 5 – De verschillende soorten wijn uitgelegd

Veelgestelde vragen

Wat is terroir precies?

Terroir is het totaal van natuurlijke en culturele factoren die bepalen hoe druiven groeien en hoe de wijn uiteindelijk smaakt.

Kun je terroir echt proeven?

Zeker. Proef dezelfde druif van twee locaties, en je merkt direct verschil. Denk aan Sauvignon Blanc uit de Loire vs. Nieuw-Zeeland.

Is terroir belangrijker dan het druivenras?

Allebei zijn essentieel. De druif bepaalt de basis, terroir bepaalt hoe die basis zich ontwikkelt.