Druivenrassen en hun invloed op smaak

Van Pinot tot Saperavi – hoe druiven wijn hun karakter geven

Wijn begint bij de druif. Letterlijk. Het druivenras is als het fundament van een huis: alles wat je proeft, ruikt en voelt in een glas wijn is erop gebouwd. En elk ras heeft z’n eigen stijl – van zacht en fruitig tot krachtig en stoer.

Er zijn wereldwijd duizenden druivenrassen, maar gelukkig hoef je ze niet allemaal te kennen. Veel wijnen zijn gemaakt van bekende rassen zoals Merlot, Chardonnay of Pinot Noir. Maar juist het ontdekken van minder bekende druiven – denk aan Rkatsiteli of Saperavi uit Georgië – kan verrassend leuk zijn.

Bekende druiven en hun smaakprofiel

Cabernet Sauvignon: krachtig, met zwarte bes, ceder en stevige tannines.
Merlot: soepel en zacht, met pruimen, bessen en een fluweelzachte textuur.
Pinot Noir: licht, elegant, vaak aards, met kersen en frambozen.
Chardonnay: veelzijdig. Fris en citrusachtig of juist romig en boterachtig, afhankelijk van het klimaat en rijping.
Sauvignon Blanc: knisperend fris, met citrus, kruisbessen en soms grassige tonen.
Riesling: expressief en aromatisch, met citrus, steenfruit en soms een lichte petroltoets.
Saperavi: diepdonker, krachtig en boers. Vaak met tonen van zwarte pruimen, specerijen en leer.

Waarom staan bepaalde druiven waar ze staan?

Niet elk druivenras doet het goed op elke plek. Klimaat en bodem zijn bepalend voor wat er groeit – en hoe het smaakt. Pinot Noir houdt bijvoorbeeld van koele klimaten zoals Bourgogne. In warmere gebieden verliest hij zijn elegantie.

Sommige rassen zijn robuuster, zoals Syrah of Grenache: die kunnen beter tegen hitte en droogte. Terwijl frisse druiven zoals Riesling of Grüner Veltliner juist floreren op steile, koele hellingen.

Er zijn ook praktische redenen: sommige druiven zijn gevoeliger voor ziektes, andere leveren betrouwbaarder oogsten op. Denk aan schimmels zoals meeldauw of botrytis. Die zijn meestal een ramp – behalve in zeldzame gevallen. Edele rotting, veroorzaakt door Botrytis cinerea, zorgt bijvoorbeeld voor legendarische zoete wijnen zoals Sauternes.

Blenden: de kracht van combinatie

Soms is één druif niet genoeg. Daarom kiezen wijnmakers ervoor om verschillende druiven te blenden – vóór of na de fermentatie.

Blenden vóór de fermentatie betekent dat de druiven samen worden geperst en vergist. Dit geeft vaak een geïntegreerd smaakprofiel.
Blenden ná de fermentatie geeft meer controle: de wijnmaker kan afzonderlijke batches proeven en mengen tot het perfect in balans is.

Blendwijnen zijn geen mindere wijnen – integendeel. Veel beroemde wijnen (zoals Bordeaux of Châteauneuf-du-Pape) zijn blends. Het is een kunst om druiven te combineren tot één harmonieus geheel.

Waarom dit belangrijk is?

Als je de rol van druivenrassen snapt, begrijp je ineens waarom een Spaanse Tempranillo anders smaakt dan een Franse. Je leert etiketten lezen, betere keuzes maken en je eigen voorkeur ontwikkelen. En dat maakt wijn proeven leuker én slimmer.

👉 Lees verder: Stap 4 – Wat is terroir en waarom proef je de plek?

Veelgestelde vragen

Wat is een druivenras?

Een druivenras is een specifiek type wijndruif, zoals Chardonnay of Merlot. Elke soort heeft unieke eigenschappen die invloed hebben op de smaak, kleur en structuur van de wijn.

Waarom groeien bepaalde druiven alleen op specifieke plekken?

Klimaat, bodemtype en ziektedruk bepalen waar een druif goed groeit. Sommige rassen verdragen hitte of droogte beter, andere floreren juist in koele gebieden.

Wat zijn tannines en waar komen ze vandaan?

Tannines zijn natuurlijke stoffen uit de schil, pitten en steeltjes van druiven. Ze geven een droog, stroef gevoel in je mond en zorgen voor structuur in de wijn.

Wat is het nut van blends?

Blenden laat een wijnmaker smaken balanceren. Een druif voor fruitigheid, een andere voor body of zuren – samen vormen ze een completere wijn.